Sędziowie krytykują katalog spraw pilnych. "Dzielenie ludzi na kategorie"

Katalog takich postępowań jest zbyt obszerny, a dodawanie do niego kolejnych kategorii nie ma sensu. Sędziowie chcą rozwiązań systemowych.

Publikacja: 09.04.2024 08:04

Sędziowie krytykują katalog spraw pilnych. "Dzielenie ludzi na kategorie"

Foto: PAP/Jakub Kaczmarczyk

Resort sprawiedliwości szykuje poszerzenie listy spraw, które powinny być traktowane przez polskie sądy jako pilne. W ubiegłym tygodniu rząd opublikował projekt zmiany regulaminu urzędowania sądów powszechnych, który do kategorii pilnych zalicza sprawy o ustalenie płci.

Oznacza to, że te postępowania – podobnie jak wszystkie inne określone jako pilne – będą kierowane do przydziału sędziom w ramach systemu losowego przydziału spraw niezwłocznie. Poza tym terminy rozpraw lub posiedzeń będą wyznaczane poza kolejnością ich wpływu do danego referatu.

Propozycję tę krytycznie oceniła w rozmowie z „Rzeczpospolitą” przewodnicząca Krajowej Rady Sądownictwa Dagmara Pawełczyk-Woicka. Jej zdaniem katalog spraw pilnych jest zbyt rozbudowany i dodawanie do niego kolejnej kategorii mija się z celem.

Czytaj więcej

Zmiana płci w sądzie będzie szybsza. Bodnar planuje zmianę regulaminu sądów

Przypomnijmy, że wspomniany katalog określa § 2 regulaminu urzędowania sądów powszechnych. Zawiera on 22 kategorie, wśród nich sprawy dotyczące m.in. tymczasowego aresztowania, odebrania dziecka rodzicom, umieszczenia nieletnich w placówkach opiekuńczych, eksmisji sprawcy przemocy domowej, wpisu hipoteki umownej do księgi wieczystej, wnioski o udzielenie zabezpieczenia i wnioski o nadanie klauzuli wykonalności. Katalog obejmuje też sprawy pracownicze związane z rozwiązaniem umowy o pracę, skargi na czynności komornika i sprawy zagrożone przedawnieniem karalności albo przedawnieniem wykonania kary.

Na obszerność katalogu spraw pilnych wskazują sędziowie, z którymi rozmawiała „Rzeczpospolita”. – Lista jest zbyt obszerna, a rozszerzanie jej o kolejne kategorie przeczy istocie rzeczy. O tym, kiedy wyznacza się sprawę i kiedy ona zostanie rozpoznana, powinien decydować rozsądek sędziego – mówi „Rz” sędzia Bartłomiej Przymusiński z Sądu Rejonowego Poznań Stare Miasto.

Jego zdaniem rozbudowa listy spraw pilnych nie doprowadzi do szybszego rozstrzygania tych postępowań. – To jest robienie sobie złudzeń. Kluczowe jest doprowadzenie do tego, żeby wszystkie sprawy, które trafiają do sądu, były rozpoznawane bez zwłoki. Do tego potrzebne są kompleksowe systemowe rozwiązania, a nie doraźne – dodaje sędzia Przymusiński.

Podobne zdanie mają też inni przedstawiciele wymiaru sprawiedliwości. – Kategoryzowanie nie jest receptą na skrócenie postępowań w sądach. Trzeba uprościć procedurę, co pozwoli na szybsze rozpoznawanie wszystkich spraw. W Sądzie Apelacyjnym w Warszawie na rozstrzygnięcie trzeba czekać pięć lat. Bez rozwiązań całościowych, systemowych nic się nie zmieni, a lista spraw pilnych niewiele da – uważa sędzia Katarzyna Wesołowska-Zbudniewek z Sądu Okręgowego w Łodzi.

Podkreśla przy tym, że za każdą sprawą w sądzie stoi człowiek, dla którego jego problem jest zawsze najważniejszy. – Dzielenie spraw na pilne i mniej pilne to dzielenie ludzi na kategorie. Czy sprawa rozwodowa nie jest pilniejsza niż sprawa dotycząca korekty płci? – mówi sędzia Wesołowska-Zbudniewek.

Jej zdaniem dołączenie spraw dotyczących ustalenia płci do katalogu spraw pilnych nie jest potrzebne. Jak mówi, tę kwestię władza może i powinna uregulować odpowiednim zapisem w ustawie, który uprościłby całą procedurę z pożytkiem dla osób ubiegających się o korektę płci.

– Konieczne jest też zmniejszenie kognicji sądów. Należy wyeliminować sprawy niesporne, przekazać część uprawnień w tej kwestii np. notariuszom. Oczywiście to jeden z pomysłów i mam nadzieję, że nowo powołane komisje kodyfikacyjne zajmą się też tą kwestią – podsumowuje sędzia.

Resort sprawiedliwości szykuje poszerzenie listy spraw, które powinny być traktowane przez polskie sądy jako pilne. W ubiegłym tygodniu rząd opublikował projekt zmiany regulaminu urzędowania sądów powszechnych, który do kategorii pilnych zalicza sprawy o ustalenie płci.

Oznacza to, że te postępowania – podobnie jak wszystkie inne określone jako pilne – będą kierowane do przydziału sędziom w ramach systemu losowego przydziału spraw niezwłocznie. Poza tym terminy rozpraw lub posiedzeń będą wyznaczane poza kolejnością ich wpływu do danego referatu.

Pozostało 85% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
Słynny artykuł o zniesławieniu ma zniknąć z kodeksu karnego
Prawo karne
Pierwszy raz pseudokibice w Polsce popełnili przestępstwo polityczne. W tle Rosjanie
Podatki
Kiedy ruszy KSeF? Ministerstwo Finansów podało odległy termin
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Podatki
Ministerstwo Finansów odkryło karty, będzie nowy podatek. Kto go zapłaci?
Materiał Promocyjny
Wsparcie dla beneficjentów dotacji unijnych, w tym środków z KPO