Sąd Najwyższy: niewierna żona dostanie mniej po rozwodzie

Niewierność małżonka może zmniejszyć jego część z majątku wspólnego po rozwodzie.

Publikacja: 14.02.2024 14:24

Sąd Najwyższy: niewierna żona dostanie mniej po rozwodzie

Foto: Adobe Stock

Kwestia ta wynikła w sprawie o podział majątku wspólnego byłych małżonków, które rozpadło się po 10 latach, a przyczyną rozpadu pożycia i rozwodu, była niewierność kobiety. Przed zawarciem małżeństwa rodzice mężczyzny darowali mu gospodarstwo rolne (zatrzymując sobie dożywotnią służebność mieszkania). Nie długo przed rozwodem mężczyzna rozszerzył wspólność małżeńską na "wszelki majątek nabyty przez każdego z nich w jakimkolwiek czasie, z jakiegokolwiek tytułu”, więc do ich majątku wspólnego weszło gospodarstwo, którego wartość stanowiła 95 proc. wartości całego majątku.

Dzielić majątek po rozwodzie po równo, czy nie

Sąd Rejonowy ustalił, że udziały byłych małżonków we wspólnym majątku przy podziale winny być równe. Gospodarstwo rolne oraz szereg ruchomości, przyznał na własność mężczyźnie zasądzając kobiecie spłaty rozłożona na raty i zabezpieczył je hipoteką. Werdykt ten utrzymał Sąd Okręgowy w Łodzi, wskazując, że w tej sprawie nie wystąpiły przesłanki określone z art. 43 par. 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, uprawniające do ustalenie przez sąd z ważnych powodów, nierównych udziałów w majątku wspólnym. Wina w rozkładzie pożycia małżeńskiego nie ma tu znaczenia, stwierdził sąd.

Mężczyzna odwołał się do SN wskazując, że to z winy kobiety doszło do rozpadu małżeństwa i rodziny, akcentując zarówno jej postawę w małżeństwie, w tym dopuszczenie się zdrady, jak i okoliczności rozszerzenia wspólności ustawowej na jego osobisty majątek na krótko przed opuszczeniem rodziny.

Sąd Najwyższy w składzie sędziowie Jacek Grela, Beata Janiszewska (sprawozdawca) i Kamil Zaradkiewicz uwzględnił jego skargę kasacyjną.

SN wskazał, że Sąd Okręgowy niezasadnie przyjął równorzędność „ważnych powodów” i nierównego stopnia przyczynienia się do powstania majątku wspólnego, które uzasadniają odstąpienie od reguły równych udziałów przy podziale i zastosowania art. 43 § 2 k.r.i o. Tymczasem badanie tych czynników następować winno sekwencyjnie, tj. najpierw dokonywana jest ocena, czy zaistniały „ważne powody”, a jeśli tak to sąd, na żądanie zainteresowanego małżonka określa wielkość udziałów.

Za ważne powody uznawane są okoliczności, które z punktu widzenia zasad współżycia społecznego sprzeciwiają się przyznaniu jednemu z małżonków korzyści z tej części majątku wspólnego, do której powstania ten małżonek nie przyczynił się, a ocena ta ma nie tylko aspekt majątkowy, ale również etyczny. Jest to pojęcie szerokie, nie jest zatem zasadne eliminowanie w punkcie wyjścia winy, spośród potencjalnych ważnych powodów odstąpienia od zasady równych udziałów.

Zdrada małżonka ma znaczenie przy podziale majątku po rozwodzie

- Zasada równych udziałów w majątku wspólnym, zasadniczo odpowiadająca poczuciu sprawiedliwości, i służąca rozwojowi i trwałości małżeństwa oraz rodziny, w niektórych przypadkach mogłoby jednak okazać się nieaprobowalna społecznie, gdyż prowadziłoby do jawnie niesprawiedliwych skutków. W razie pominięcia czynnika winy rozkładu pożycia, dochodziłoby do tego, że małżonek niewinny, oprócz dolegliwych następstw osobistych i społecznych rozwodu, byłby także narażony na realne, dotkliwe konsekwencje podziału majątku zgodnie z zasadą równości udziałów.

W konsekwencji SN przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Sygnatura akt I CSKP 1401/22

Czytaj więcej

Styczeń miesiącem rozwodów. Nie tylko w Polsce

Kwestia ta wynikła w sprawie o podział majątku wspólnego byłych małżonków, które rozpadło się po 10 latach, a przyczyną rozpadu pożycia i rozwodu, była niewierność kobiety. Przed zawarciem małżeństwa rodzice mężczyzny darowali mu gospodarstwo rolne (zatrzymując sobie dożywotnią służebność mieszkania). Nie długo przed rozwodem mężczyzna rozszerzył wspólność małżeńską na "wszelki majątek nabyty przez każdego z nich w jakimkolwiek czasie, z jakiegokolwiek tytułu”, więc do ich majątku wspólnego weszło gospodarstwo, którego wartość stanowiła 95 proc. wartości całego majątku.

Pozostało 84% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konsumenci
Sąd Najwyższy orzekł w sprawie frankowiczów. Eksperci komentują
Prawo dla Ciebie
TSUE nakłada karę na Polskę. Nie pomogły argumenty o uchodźcach z Ukrainy
Praca, Emerytury i renty
Niepokojące zjawisko w Polsce: renciści coraz młodsi
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Aplikacje i egzaminy
Postulski: Nigdy nie zrezygnowałem z bycia dyrektorem KSSiP