Rewolucyjne zmiany w pomocy dla uchodźców z Ukrainy. Znamy plany rządu

Ukraińcy będą mogli się ubiegać o ochronę tymczasową w Polsce, zlikwidowany ma zostać system finansowania wyżywienia i zakwaterowania w małych pensjonatach do dziesięciu osób.

Publikacja: 28.03.2024 04:30

Rewolucyjne zmiany w pomocy dla uchodźców z Ukrainy. Znamy plany rządu

Foto: PAP/Darek Delmanowicz

W piątek MSWiA przedstawi projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jego główne tezy zaprezentował na konferencji dotyczącej sytuacji mieszkaniowej uchodźców z Ukrainy, organizowanej przez Fundację Leny Grochowskiej, prof. Maciej Duszczyk, wiceminister spraw wewnętrznych odpowiedzialny za politykę migracyjną. – Chcemy ten system uszczelnić, naprawić go – wyjaśnił minister Duszczyk.

Czytaj więcej

Ważne zmiany dla uchodźców z Ukrainy w Polsce. Cel - walka z patologiami

Zmiany zasad finansowania pobytu Ukraińców

Kluczową zmianą będzie likwidacja art. 13 specustawy (a właściwie jej zawieszenie), który mówi o finansowaniu wyżywienia i zakwaterowania Ukraińców (chodzi o stawkę dzienną 40 zł) w małych, prywatnych ośrodkach do dziesięciu osób. Rząd będzie opłacał pobyt Ukraińca wyłącznie w tych miejscach, które mają umowy z wojewodą, a więc są pod kontrolą państwa. Dlaczego? Rządowe analizy wskazują, że system w małych domach się „spatologizował” – są przypadki, że właściciel zabiera uchodźcom paszporty i zmusza ich do darmowej pracy w ośrodku, i według ministra „nie są to sytuacje wyjątkowe”. 

W ośrodkach zakwaterowania zbiorowego według danych rządowych mieszka obecnie 39 937 osób, a więc 4,2 proc. uchodźców w Polsce. Duszczyk przyznał, że jest to spora część, która bez wsparcia państwa sobie nie poradzi. – Zastanawiamy się nad kwestiami częściowej odpłatności, bo powstał problem, że to, co należy się obywatelowi Ukrainy w ramach specustawy, a obywatelowi polskiemu nie, jest równoważny. Musimy to wyważyć – podkreślał minister. Chodzi o to, że państwo pomaga np. ukraińskiej uchodźczyni z dziećmi, dając jej dach and głową i wyżywienie, ale takiej ochrony nie gwarantuje polskiej matce.

Czytaj więcej

Korzyści dla pomagających Ukrainie będą rok dłużej

Ważną zmianą będzie wprowadzenie od przyszłego roku pobytu czasowego dla uchodźców z Ukrainy (daje się go na trzy lata). Obecnie specustawa obejmuje z automatu wszystkich, którzy posiadają PESEL UKR, ochronę tymczasową. Obywatel Ukrainy będzie miał wybór, ale jeśli przejdzie na pobyt czasowy, będzie musiał wypełnić specjalny wniosek w gminie, poddać się procedurze sprawdzającej przez ABW, Straż Graniczną i policję – złożyć odciski palców. – Dając takim osobom pobyt czasowy, musimy je zweryfikować także dla bezpieczeństwa państwa – wyjaśniał minister.

Rząd zastanawia się, czy nie wprowadzić częściowej odpłatności ze świadczeń socjalnych dla osób, których wyżywienie i zakwaterowanie finansuje państwo. – Czy nie powinna być automatyczna kontrybucja do systemu ze świadczeń rodzinnych czy socjalnych, by w części pokryć koszty? – pytał minister Maciej Duszczyk, tłumacząc znowu uprzywilejowanie uchodźców z Ukrainy w naszym kraju.

Jeszcze nie wiadomo, jak rząd poradzi sobie z rzeszą ukraińskich dzieci, które są poza systemem szkolnym. Minister przyznał, że decyzje polskiego rządu muszą być konsultowane z państwem ukraińskim (takie rozmowy się toczą). Obecnie specustawa pozwala zarówno na uczenie online w Ukrainie, jak i w polskiej szkole. – Według systemu PESEL UKR mamy 380 tys. dzieci w wieku szkolnym, a świadczenie 800+ pobiera 210 tys. dzieci. Ile ich naprawdę jest w  Polsce? Nie wiemy – przyznał wiceminister.

Zmiany we wsparciu dla Ukraińców. Organizacje pozarządowe mają wątpliwości 

Zapowiedź zawieszenia świadczeń pieniężnych z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy wzbudziła kontrowersje wśród organizacji pozarządowych, które prowadzą takie ośrodki. 

Na przykład Fundacji Leny Grochowskiej (wraz z mężem Władysławem są honorowymi ambasadorami ONZ ds. uchodźców w Polsce), która ma pięć domów uchodźczych z 900 osobami, a finansowaniu ze środków wojewody podlega tylko jeden, reszta to pomoc głównie darczyńców. 

Czytaj więcej

Ukraińcy mile widziani w Polsce. Pod warunkiem, że pracują

– Przez dwa lata, mimo starań Fundacji, nie udało się włączyć pozostałych domów do zasobów wojewodów. Proponowane rozwiązanie tylko w samej Fundacji pozbawi wsparcia około 300 osób – niepełnosprawnych, starszych, chorych – które mogłoby być kontynuowane, gdyby miejsca te były objęte umową z wojewodą – mówi Aneta Żochowska, dyrektor Fundacji Leny Grochowskiej. Według niej rządowa liczba osób korzystających z pomocy państwa w zakresie zakwaterowania jest niedoszacowana o co najmniej 100 tys. osób.

Wiceminister MSWiA zapewnił, że projekt ustawy będzie konsultowany ze stroną społeczną.

W piątek MSWiA przedstawi projekt nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jego główne tezy zaprezentował na konferencji dotyczącej sytuacji mieszkaniowej uchodźców z Ukrainy, organizowanej przez Fundację Leny Grochowskiej, prof. Maciej Duszczyk, wiceminister spraw wewnętrznych odpowiedzialny za politykę migracyjną. – Chcemy ten system uszczelnić, naprawić go – wyjaśnił minister Duszczyk.

Zmiany zasad finansowania pobytu Ukraińców

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Polityka
„Karczemna kłótnia” w PiS po decyzji o listach. Okupacja drzwi do gabinetu Jarosława Kaczyńskiego
Polityka
Sondaż: Broń atomowa USA w Polsce dzieli Polaków
Polityka
Hekatomba małych partii. Pod nóż idą ugrupowania m.in. Kołodziejczaka, Piecha i „Jaszczura”
Polityka
Grzegorz Braun kandydatem Konfederacji w wyborach do PE
Polityka
Spięcie w Sejmie. Wicemarszałek do Bąkiewicza: Proszę opuścić salę