Nie nadąża. Nie przystaje do potrzeb. Jest z dawnej epoki. Choć tak najczęściej mówi się o polskiej szkole, to nie jest to pełny i prawdziwy jej obraz. Szkoła chce być na czasie i podjęła ważne kroki w tym kierunku. Ale potrzebne są konsekwencja i kompleksowe podejście do wdrażania zmian, które pozwolą jej „nadążyć” za potrzebami i wyzwaniami, które powoduje rozwój cyfrowy. Niezbędne są działania na dużą skalę, nowe kompetencje dla nauczycieli, doświadczenia, które pozwolą im zrozumieć zjawiska typu AI i to, co fascynuje młodych w sieci.
Zapewnienie odpowiedniego sprzętu jest istotną, bazową kwestią zmian w szkołach, ale nie jest wystarczające, by można było mówić o skutecznej cyfryzacji. Co nam po szkołach pełnych multimedialnych narzędzi, jeśli niewielu wie, jak je wykorzystać z pożytkiem w procesie dydaktycznym? Polska szkoła potrzebuje inspiracji, pomysłów do prowadzenia lekcji angażujących uczniów. Takich, podczas których są w pełni obecni, ciekawi i chętni do poszukiwań. Lekcji, na które przychodzą z poczuciem, że taka edukacja trafia w ich potrzeby, a stosowane metody pracy są bliskie ich codzienności. Bo to właśnie dobro ucznia jest tutaj celem, a nie liczba tablic multimedialnych, tabletów czy aplikacji wykorzystanych na zajęciach.
Sytuację na lepsze może zmienić kompleksowe podejście do wdrażania zmian, w tym przede wszystkim – zadbanie o kompetencje nauczycieli. Tylko wtedy szkoła odpowie na wyzwania powodowane rozwojem technologii, stworzy warunki, które uczynią edukację zgodną z duchem czasu, a szkołę – miejscem, które uwzględnia specyfikę cyfrowego środowiska. Konieczne jest przygotowanie nauczycieli do tego, by byli dla uczniów wsparciem - adekwatnym do dzisiejszych potrzeb.
Mocne filary i co dalej
Niezbędne jest konsekwentne systemowe wsparcie tego procesu na różnych poziomach. Wymierne rezultaty mogą przynieść programy na dużą skalę, które będą kontynuacją już poczynionych ważnych kroków w rozwoju nauczycieli. Środki unijne są dla tego dużą szansą. To dzięki nim zrealizowany został na przykład jeden z największych programów dydaktyki cyfrowej „Lekcja:Enter”, obejmując bezpłatnymi szkoleniami ponad 82 tysiące nauczycieli w Polsce, co stanowiło wówczas 20 proc. wszystkich w kraju.
Wnioski płynące z jego realizacji pokazują m.in., że w dalszej cyfrowej transformacji placówki kluczowe jest zaangażowanie organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół. Ważne, by mogli wspólnie kompleksowo planować i wdrażać ten proces – od zadbania o odpowiedni dla potrzeb szkoły sprzęt, przez zapewnienie wsparcia technicznego, pomoc w przygotowaniu wykorzystania technologii, po odpowiednie szkolenia podnoszące kompetencje kadry. Nie tylko te specjalistyczne, ale pozwalające lepiej zrozumieć szanse i wyzwania środowiska cyfrowego, które dotyczą młodych ludzi. Krytyczne myślenie, zasady bezpieczeństwa, aspekty społeczne i etyczne rozwoju różnych technologii – to także wątki, o których warto rozmawiać z nauczycielami.
